عفونت روده یا انتریک به وضعیتی گفته میشود که میکروارگانیسمهای مضر مانند باکتریها، ویروسها، انگلها یا قارچها وارد دستگاه گوارش شده و باعث التهاب و عفونت روده میشوند. این عفونتها میتوانند نواحی مختلفی از دستگاه گوارش، از معده تا روده بزرگ، را درگیر کنند و علائم متنوعی داشته باشند.
برخی از علائم شایع عفونت روده عبارتند از:
- اسهال: شایعترین علامت عفونت روده است که میتواند آبکی یا خونی باشد.
- درد شکم: درد و گرفتگی عضلات شکم بهویژه در ناحیه روده.
- حالت تهوع و استفراغ: ممکن است همراه با اسهال یا جداگانه رخ دهد.
- تب: افزایش دمای بدن به دلیل عفونت.
- خستگی: ضعف و خستگی به دلیل از دست دادن آب و الکترولیتها.
فرم مشاوره با دکتر محمد علی محمدزاده فوق تخصص گوارش
دریافت مشاوره دکتر محمدزاده
عفونت روده بزرگ
عفونت روده بزرگ که به آن کولیت (colitis) نیز گفته میشود، به وضعیتی اطلاق میشود که در آن روده بزرگ (کولون) دچار التهاب و عفونت میشود. این نوع عفونت میتواند به دلایل مختلفی از جمله باکتریها، ویروسها، انگلها یا بیماریهای التهابی روده (IBD) ایجاد شود. علائم کولیت ممکن است شامل درد شکم، اسهال، تب و خونریزی مقعدی باشد.
علل عفونت روده بزرگ
- باکتریها:
- کلیبسیلا (E. coli): میتواند باعث کولیت هموراژیک (خونی) شود.
- سالمونلا و شیگلا: از علل شایع کولیت باکتریایی هستند.
- کلستریدیوم دیفیسیل: میتواند پس از مصرف آنتیبیوتیکها باعث کولیت شود که به آن کولیت ناشی از آنتیبیوتیک گفته میشود.
- ویروسها:
- ویروسهایی مانند نوروویروس و روتاویروس میتوانند باعث التهاب روده بزرگ شوند.
- انگلها:
- انگلهایی مانند آمیب و ژیاردیا میتوانند باعث کولیت انگلی شوند.
- بیماریهای التهابی روده (IBD):
- بیماریهای مانند کرون و کولیت اولسروز (کولیت زخمی) میتوانند باعث التهاب مزمن روده بزرگ شوند.
علائم کولیت
- درد و گرفتگی شکم: معمولاً در ناحیه پایینی شکم.
- اسهال: ممکن است با خون یا مخاط همراه باشد.
- تب: افزایش دمای بدن.
- احساس خستگی: ضعف و خستگی عمومی.
- کاهش وزن: به دلیل اسهال مزمن و سوءجذب مواد غذایی.
- خونریزی مقعدی: به ویژه در کولیت زخمی و عفونتهای باکتریایی خاص.
پیشگیری و درمان عفونت روده بزرگ
پیشگیری:
- رعایت بهداشت: شستشوی منظم دستها، به خصوص پس از استفاده از توالت و قبل از غذا خوردن.
- پرهیز از مصرف آب و غذای آلوده: استفاده از آب آشامیدنی سالم و پخت کامل غذاها.
- واکسیناسیون: در صورت موجود بودن واکسنهای مربوط به برخی عفونتها.
درمان عفونت روده بزرگ
- جبران مایعات و الکترولیتها: مصرف مایعات و محلولهای الکترولیت برای جلوگیری از کمآبی.
- آنتیبیوتیکها: در موارد عفونتهای باکتریایی خاص تحت نظر پزشک.
- داروهای ضد التهابی: برای کاهش التهاب در موارد بیماریهای التهابی روده.
- پروبیوتیکها: ممکن است برای بازگرداندن تعادل فلور باکتریایی مفید باشند.
- پرهیز از غذاهای تحریککننده: پرهیز از غذاهای تند، چرب و شیرین.
عفونت روده کوچک
عفونت روده کوچک، که به آن انتریت (enteritis) گفته میشود، زمانی رخ میدهد که روده کوچک دچار التهاب و عفونت شود. این نوع عفونت میتواند به دلایل مختلفی از جمله باکتریها، ویروسها، انگلها و عوامل غیرعفونی مانند بیماریهای التهابی روده ایجاد شود. علائم انتریت ممکن است شامل اسهال، درد شکم، تهوع و استفراغ باشد.
علل عفونت روده کوچک
- باکتریها:
- ایکلای (E. coli): میتواند باعث اسهال و درد شکم شود.
- سالمونلا: از علل شایع عفونت باکتریایی روده کوچک است.
- کمپیلوباکتر: میتواند باعث اسهال و درد شکم شود.
- شیگلا: میتواند باعث اسهال خونی و گرفتگی شکم شود.
- ویروسها:
- نوروویروس: علت شایع انتریت ویروسی است.
- روتاویروس: بیشتر در کودکان مشاهده میشود.
- آدنوویروس: میتواند باعث التهاب روده کوچک شود.
- انگلها:
- ژیاردیا: میتواند باعث اسهال مزمن و نفخ شود.
- کریپتوسپوریدیوم: باعث اسهال آبکی میشود و بیشتر در افراد با سیستم ایمنی ضعیف دیده میشود.
- عوامل غیرعفونی:
- بیماریهای التهابی روده (IBD): مانند بیماری کرون که میتواند باعث التهاب مزمن روده کوچک شود.
- بیماری سلیاک: حساسیت به گلوتن که میتواند باعث التهاب و آسیب به روده کوچک شود.
علائم انتریت
- اسهال: ممکن است آبکی باشد و در برخی موارد خونی.
- درد و گرفتگی شکم: معمولاً در ناحیه میانی یا پایین شکم.
- تهوع و استفراغ: ممکن است همراه با اسهال باشد.
- تب: افزایش دمای بدن به دلیل عفونت.
- خستگی: ضعف و خستگی به دلیل از دست دادن آب و مواد مغذی.
- کاهش وزن: به دلیل اسهال مزمن و سوءجذب مواد غذایی.
پیشگیری و درمان عفونت روده کوچک
پیشگیری از عفونت روده کوچک
- رعایت بهداشت شخصی: شستشوی دستها با آب و صابون، بهویژه پس از استفاده از توالت و قبل از غذا خوردن.
- پرهیز از مصرف آب و غذای آلوده: استفاده از آب آشامیدنی سالم و پخت کامل غذاها.
- واکسیناسیون: در صورت موجود بودن واکسنهای مربوط به برخی عفونتها.
درمان عغونت روده کوچک
- جبران مایعات و الکترولیتها: مصرف مایعات و محلولهای الکترولیت برای جلوگیری از کمآبی.
- آنتیبیوتیکها: در موارد عفونتهای باکتریایی خاص تحت نظر پزشک.
- داروهای ضد ویروسی: در موارد عفونتهای ویروسی خاص.
- پروبیوتیکها: ممکن است برای بازگرداندن تعادل فلور باکتریایی مفید باشند.
- پرهیز از غذاهای تحریککننده: پرهیز از غذاهای تند، چرب و شیرین.
تشخیص دقیق و درمان انتریت نیاز به مشاوره با پزشک و انجام آزمایشهای تشخیصی مانند آزمایش مدفوع و آزمایشهای خونی و با کولونوسکوپی در مرکز آندوسکوپی دارد.
پیشگیری از عفونت روده کوچک و روده بزرگ
- رعایت بهداشت شخصی:
- شستشوی منظم و کامل دستها با آب و صابون پس از استفاده از توالت و قبل از غذا خوردن.
- استفاده از آب و صابون مناسب برای شستشوی دستها.
- پرهیز از مصرف آب و غذای آلوده:
- استفاده از آب آشامیدنی تمیز و پخت کامل غذاها، به ویژه گوشت، ماهی و سبزیجات.
- اطمینان از بهداشت و شستشوی دقیق میوهها و سبزیجات قبل از مصرف.
- واکسیناسیون:
- استفاده از واکسنهای موجود برای پیشگیری از برخی عفونتهای ویروسی مانند روتاویروس در کودکان.
- مراقبت در محیط کار و زندگی روزمره:
- استفاده از تاسیسات بهداشتی مناسب در مکانهای عمومی و محل کار.
- تمیز نگه داشتن سطوح و وسایل مشترک در خانه و محیط کار.
- پرهیز از مصرف غذاهای خام و ناپخته:
- مطمئن شدن از پخته شدن کامل غذاها، به ویژه گوشت و ماهی.
درمان عفونت روده کوچک و روده بزرگ
- مراجعه به پزشک:
- در صورت بروز علائم شدید مانند اسهال شدید، خونریزی مقعدی، تب بالا و خستگی شدید، به پزشک مراجعه کنید.
- جبران مایعات و الکترولیتها:
- مصرف زیاد مایعات مانند آب، نوشیدنیهای الکترولیتی و حتی محلولهای تجویزی به وسیله پزشک در صورت نیاز.
- درمان دارویی:
- استفاده از آنتیبیوتیکها در صورت عفونت باکتریایی تأیید شده توسط پزشک.
- داروهای ضد ویروسی برای عفونتهای ویروسی خاص.
- مراقبت خاص و استراحت:
- استراحت کافی برای بهبود عفونت و بازسازی رودهها.
- مصرف غذاهای سبک و آرامشبخش برای کمک به بهبود سریعتر.
- مراقبت تغذیهای:
- مصرف مواد غذایی ملایم که میتوانند روده را تحریک نکنند.
- پرهیز از مصرف غذاهای سنگین و تحریککننده مانند چربی، تند و شیرین.
- پیگیری پزشکی منظم:
- پیگیری و مشاوره منظم با پزشک برای اطمینان از بهبود کامل و جلوگیری از عود عفونت.
با توجه به نوع عفونت و شدت آن، درمان ممکن است متفاوت باشد و بسته به تشخیص بهترین دکتر فوق تخصص گوارش تعیین میشود. بهتر است همواره در صورت بروز علائم مشکوک به عفونت روده، با پزشک خود مشورت کنید تا درمان مناسب و به موقع را شروع کنید.
راه تشخیص عفونت روده کوچک و بزرگ
راههای تشخیص عفونت روده کوچک و بزرگ، به ویژه در صورتی که نیاز به مشاهده مستقیم و دقیق تصویر رودهها و تشخیص وضعیت آنها وجود داشته باشد، شامل انجام کولونوسکوپی است. کولونوسکوپی یک روش تصویربرداری پزشکی است که با استفاده از یک دستگاه به نام کولونوسکوپ، امکان مشاهده داخل رودهها (کولون و رکتوم در صورت نیاز) را فراهم میآورد.
کولونوسکوپی یک فرآیند تشخیصی است که توسط پزشکان گاهی برای تشخیص و بررسی عفونتها، التهابات، تغییرات ساختاری یا آسیبهای دیگر در رودهها استفاده میشود. این فرآیند امکان مشاهده و آنالیز نقاط مختلف روده با استفاده از یک دستگاه انعطافپذیر و دوربین وارد کننده به رودهها (کولونوسکوپ) را فراهم میآورد.
در مرکز آندوسکوپی با بیهوشی دکتر محمد علی محمدزاده ، انجام آندوکولون ، آندوسکوپی با بیهوشی و کولونوسکوپی با بیهوشی با نظارت مستقیم دکتر فوق تخصص گوارش و با بیهوشی برای تشخیص انواع بیماری های گوارشی انجام میشود.
بدون دیدگاه