عفونت روده یا انتریک به وضعیتی گفته میشود که میکروارگانیسمهای مضر مانند باکتریها، ویروسها، انگلها یا قارچها وارد دستگاه گوارش شده و باعث التهاب و عفونت روده میشوند. این عفونتها میتوانند نواحی مختلفی از دستگاه گوارش، از معده تا روده بزرگ، را درگیر کنند و علائم متنوعی داشته باشند.
برخی از علائم شایع عفونت روده عبارتند از:
- اسهال: شایعترین علامت عفونت روده است که میتواند آبکی یا خونی باشد.
- درد شکم: درد و گرفتگی عضلات شکم بهویژه در ناحیه روده.
- حالت تهوع و استفراغ: ممکن است همراه با اسهال یا جداگانه رخ دهد.
- تب: افزایش دمای بدن به دلیل عفونت.
- خستگی: ضعف و خستگی به دلیل از دست دادن آب و الکترولیتها.
فرم مشاوره با دکتر محمد علی محمدزاده فوق تخصص گوارش
دریافت مشاوره دکتر محمدزاده - جدید
عفونت روده بزرگ
عفونت روده بزرگ که به آن کولیت (colitis) نیز گفته میشود، به وضعیتی اطلاق میشود که در آن روده بزرگ (کولون) دچار التهاب و عفونت میشود. این نوع عفونت میتواند به دلایل مختلفی از جمله باکتریها، ویروسها، انگلها یا بیماریهای التهابی روده (IBD) ایجاد شود. علائم کولیت ممکن است شامل درد شکم، اسهال، تب و خونریزی مقعدی باشد.
علل عفونت روده بزرگ
- باکتریها:
- کلیبسیلا (E. coli): میتواند باعث کولیت هموراژیک (خونی) شود.
- سالمونلا و شیگلا: از علل شایع کولیت باکتریایی هستند.
- کلستریدیوم دیفیسیل: میتواند پس از مصرف آنتیبیوتیکها باعث کولیت شود که به آن کولیت ناشی از آنتیبیوتیک گفته میشود.
- ویروسها:
- ویروسهایی مانند نوروویروس و روتاویروس میتوانند باعث التهاب روده بزرگ شوند.
- انگلها:
- انگلهایی مانند آمیب و ژیاردیا میتوانند باعث کولیت انگلی شوند.
- بیماریهای التهابی روده (IBD):
- بیماریهای مانند کرون و کولیت اولسروز (کولیت زخمی) میتوانند باعث التهاب مزمن روده بزرگ شوند.
علائم کولیت
- درد و گرفتگی شکم: معمولاً در ناحیه پایینی شکم.
- اسهال: ممکن است با خون یا مخاط همراه باشد.
- تب: افزایش دمای بدن.
- احساس خستگی: ضعف و خستگی عمومی.
- کاهش وزن: به دلیل اسهال مزمن و سوءجذب مواد غذایی.
- خونریزی مقعدی: به ویژه در کولیت زخمی و عفونتهای باکتریایی خاص.
پیشگیری و درمان عفونت روده بزرگ
پیشگیری:
- رعایت بهداشت: شستشوی منظم دستها، به خصوص پس از استفاده از توالت و قبل از غذا خوردن.
- پرهیز از مصرف آب و غذای آلوده: استفاده از آب آشامیدنی سالم و پخت کامل غذاها.
- واکسیناسیون: در صورت موجود بودن واکسنهای مربوط به برخی عفونتها.
درمان عفونت روده بزرگ
- جبران مایعات و الکترولیتها: مصرف مایعات و محلولهای الکترولیت برای جلوگیری از کمآبی.
- آنتیبیوتیکها: در موارد عفونتهای باکتریایی خاص تحت نظر پزشک.
- داروهای ضد التهابی: برای کاهش التهاب در موارد بیماریهای التهابی روده.
- پروبیوتیکها: ممکن است برای بازگرداندن تعادل فلور باکتریایی مفید باشند.
- پرهیز از غذاهای تحریککننده: پرهیز از غذاهای تند، چرب و شیرین.
عفونت روده کوچک
عفونت روده کوچک، که به آن انتریت (enteritis) گفته میشود، زمانی رخ میدهد که روده کوچک دچار التهاب و عفونت شود. این نوع عفونت میتواند به دلایل مختلفی از جمله باکتریها، ویروسها، انگلها و عوامل غیرعفونی مانند بیماریهای التهابی روده ایجاد شود. علائم انتریت ممکن است شامل اسهال، درد شکم، تهوع و استفراغ باشد.
علل عفونت روده کوچک
- باکتریها:
- ایکلای (E. coli): میتواند باعث اسهال و درد شکم شود.
- سالمونلا: از علل شایع عفونت باکتریایی روده کوچک است.
- کمپیلوباکتر: میتواند باعث اسهال و درد شکم شود.
- شیگلا: میتواند باعث اسهال خونی و گرفتگی شکم شود.
- ویروسها:
- نوروویروس: علت شایع انتریت ویروسی است.
- روتاویروس: بیشتر در کودکان مشاهده میشود.
- آدنوویروس: میتواند باعث التهاب روده کوچک شود.
- انگلها:
- ژیاردیا: میتواند باعث اسهال مزمن و نفخ شود.
- کریپتوسپوریدیوم: باعث اسهال آبکی میشود و بیشتر در افراد با سیستم ایمنی ضعیف دیده میشود.
- عوامل غیرعفونی:
- بیماریهای التهابی روده (IBD): مانند بیماری کرون که میتواند باعث التهاب مزمن روده کوچک شود.
- بیماری سلیاک: حساسیت به گلوتن که میتواند باعث التهاب و آسیب به روده کوچک شود.
علائم انتریت
- اسهال: ممکن است آبکی باشد و در برخی موارد خونی.
- درد و گرفتگی شکم: معمولاً در ناحیه میانی یا پایین شکم.
- تهوع و استفراغ: ممکن است همراه با اسهال باشد.
- تب: افزایش دمای بدن به دلیل عفونت.
- خستگی: ضعف و خستگی به دلیل از دست دادن آب و مواد مغذی.
- کاهش وزن: به دلیل اسهال مزمن و سوءجذب مواد غذایی.
پیشگیری و درمان عفونت روده کوچک
پیشگیری از عفونت روده کوچک
- رعایت بهداشت شخصی: شستشوی دستها با آب و صابون، بهویژه پس از استفاده از توالت و قبل از غذا خوردن.
- پرهیز از مصرف آب و غذای آلوده: استفاده از آب آشامیدنی سالم و پخت کامل غذاها.
- واکسیناسیون: در صورت موجود بودن واکسنهای مربوط به برخی عفونتها.
درمان عغونت روده کوچک
- جبران مایعات و الکترولیتها: مصرف مایعات و محلولهای الکترولیت برای جلوگیری از کمآبی.
- آنتیبیوتیکها: در موارد عفونتهای باکتریایی خاص تحت نظر پزشک.
- داروهای ضد ویروسی: در موارد عفونتهای ویروسی خاص.
- پروبیوتیکها: ممکن است برای بازگرداندن تعادل فلور باکتریایی مفید باشند.
- پرهیز از غذاهای تحریککننده: پرهیز از غذاهای تند، چرب و شیرین.
تشخیص دقیق و درمان انتریت نیاز به مشاوره با پزشک و انجام آزمایشهای تشخیصی مانند آزمایش مدفوع و آزمایشهای خونی و با کولونوسکوپی در مرکز آندوسکوپی دارد.
پیشگیری از عفونت روده کوچک و روده بزرگ
- رعایت بهداشت شخصی:
- شستشوی منظم و کامل دستها با آب و صابون پس از استفاده از توالت و قبل از غذا خوردن.
- استفاده از آب و صابون مناسب برای شستشوی دستها.
- پرهیز از مصرف آب و غذای آلوده:
- استفاده از آب آشامیدنی تمیز و پخت کامل غذاها، به ویژه گوشت، ماهی و سبزیجات.
- اطمینان از بهداشت و شستشوی دقیق میوهها و سبزیجات قبل از مصرف.
- واکسیناسیون:
- استفاده از واکسنهای موجود برای پیشگیری از برخی عفونتهای ویروسی مانند روتاویروس در کودکان.
- مراقبت در محیط کار و زندگی روزمره:
- استفاده از تاسیسات بهداشتی مناسب در مکانهای عمومی و محل کار.
- تمیز نگه داشتن سطوح و وسایل مشترک در خانه و محیط کار.
- پرهیز از مصرف غذاهای خام و ناپخته:
- مطمئن شدن از پخته شدن کامل غذاها، به ویژه گوشت و ماهی.
درمان عفونت روده کوچک و روده بزرگ
- مراجعه به پزشک:
- در صورت بروز علائم شدید مانند اسهال شدید، خونریزی مقعدی، تب بالا و خستگی شدید، به پزشک مراجعه کنید.
- جبران مایعات و الکترولیتها:
- مصرف زیاد مایعات مانند آب، نوشیدنیهای الکترولیتی و حتی محلولهای تجویزی به وسیله پزشک در صورت نیاز.
- درمان دارویی:
- استفاده از آنتیبیوتیکها در صورت عفونت باکتریایی تأیید شده توسط پزشک.
- داروهای ضد ویروسی برای عفونتهای ویروسی خاص.
- مراقبت خاص و استراحت:
- استراحت کافی برای بهبود عفونت و بازسازی رودهها.
- مصرف غذاهای سبک و آرامشبخش برای کمک به بهبود سریعتر.
- مراقبت تغذیهای:
- مصرف مواد غذایی ملایم که میتوانند روده را تحریک نکنند.
- پرهیز از مصرف غذاهای سنگین و تحریککننده مانند چربی، تند و شیرین.
- پیگیری پزشکی منظم:
- پیگیری و مشاوره منظم با پزشک برای اطمینان از بهبود کامل و جلوگیری از عود عفونت.
با توجه به نوع عفونت و شدت آن، درمان ممکن است متفاوت باشد و بسته به تشخیص بهترین دکتر فوق تخصص گوارش تعیین میشود. بهتر است همواره در صورت بروز علائم مشکوک به عفونت روده، با پزشک خود مشورت کنید تا درمان مناسب و به موقع را شروع کنید.
راه تشخیص عفونت روده کوچک و بزرگ
راههای تشخیص عفونت روده کوچک و بزرگ، به ویژه در صورتی که نیاز به مشاهده مستقیم و دقیق تصویر رودهها و تشخیص وضعیت آنها وجود داشته باشد، شامل انجام کولونوسکوپی است. کولونوسکوپی یک روش تصویربرداری پزشکی است که با استفاده از یک دستگاه به نام کولونوسکوپ، امکان مشاهده داخل رودهها (کولون و رکتوم در صورت نیاز) را فراهم میآورد.
کولونوسکوپی یک فرآیند تشخیصی است که توسط پزشکان گاهی برای تشخیص و بررسی عفونتها، التهابات، تغییرات ساختاری یا آسیبهای دیگر در رودهها استفاده میشود. این فرآیند امکان مشاهده و آنالیز نقاط مختلف روده با استفاده از یک دستگاه انعطافپذیر و دوربین وارد کننده به رودهها (کولونوسکوپ) را فراهم میآورد.
در مرکز آندوسکوپی با بیهوشی دکتر محمد علی محمدزاده ، انجام آندوکولون ، آندوسکوپی با بیهوشی و کولونوسکوپی با بیهوشی با نظارت مستقیم دکتر فوق تخصص گوارش و با بیهوشی برای تشخیص انواع بیماری های گوارشی انجام میشود.
بدون دیدگاه